ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Θέμα Α

Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.

Α1. Μία από τις ερμηνείες για τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ότι:

  • Ένας ιός μπορεί να «δανειστεί» πρωτεΐνες του κυττάρου-ξενιστή
  • Ένα βακτήριο μπορεί να «δανειστεί» πρωτεΐνες του κυττάρου-ξενιστή
  • Ένας μύκητας μπορεί να «δανειστεί» πρωτεΐνες του κυττάρου-ξενιστή
  • Ένα πρωτόζωο μπορεί να «δανειστεί» πρωτεΐνες του κυττάρου-ξενιστή

Μονάδες 5

Α2. Οξυγόνο απελευθερώνεται από τα φυτά με:

  • Τη φωτοσύνθεση
  • Την κυτταρική αναπνοή
  • Την απονιτροποίηση
  • Την αζωτοδέσμευση

Μονάδες 5

Α3. Η μετατροπή του αζώτου σε μορφές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους αυτότροφους οργανισμούς γίνεται:

  • Με την βοήθεια βακτηρίων που συμβιώνουν στις ρίζες των ψυχανθών
  • Με την βοήθεια των αποικοδομητών σε συνδυασμό με την δράση των νιτροποιητικών βακτηρίων
  • Με τη βοήθεια της ενέργειας που εκλύεται στην ατμόσφαιρα από τις αστραπές, τους κεραυνούς κτλ και παρουσία οξυγόνου και υδρατμών
  • Με την βοήθεια όλων των παραπάνω

Μονάδες 5

Α4. Να τοποθετήσετε στη σειρά της παρακάτω έννοιες, γράφοντας μόνο τους αριθμούς:

  1. έκκριση αδρεναλίνης
  2. νικοτίνη
  3. αύξηση αρτηριακής πίεσης
  4. καρδιαγγειακά νοσήματα
  5. έντονη σύσπαση αγγείων

Μονάδες 5

Α5. Η ταξινόμηση ενός θηλαστικού και του βακτηρίου που συμβιώνει στον πεπτικό του σωλήνα γίνεται με κριτήριο:

  • Το μειξιολογικό για το θηλαστικό και το τυπολογικό για το βακτήριο
  • Το τυπολογικό για το θηλαστικό και το μειξιολογικό για το βακτήριο
  • Το μειξιολογικό και στις δύο περιπτώσεις
  • Το τυπολογικό και στις δύο περιπτώσεις

Μονάδες 5

 

Θέμα Β

Β1. Σε ένα υδάτινο οικοσύστημα, μετρήθηκε το οξυγόνο (Ο2) που παράγεται και το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) που καταναλώνεται από την φωτοσυνθετική δραστηριότητα των παραγωγών. Στο διάγραμμα, απεικονίζονται οι μεταβολές στη συγκέντρωση του οξυγόνου (Ο2) και του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε συνάρτηση με το βάθος.

Να αναφέρετε ποια από τις δύο καμπύλες (Α και Β) αντιπροσωπεύει τη συγκέντρωση οξυγόνου (Ο2) και ποια τη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) (μονάδες 2), αιτιολογώντας την απάντησή σας (μονάδες 6).

Μονάδες 8

Β2. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την ύπαρξη και τη διατήρηση ενός αυτότροφου οικοσυστήματος;

Μονάδες 8

Β3. Να αιτιολογήσετε γιατί το φαινόμενο του ευτροφισμού θεωρείται ρύπανση των νερών μιας λίμνης (μονάδες 3). Ποιες συνέπειες μπορεί να έχει στον άνθρωπο η χρήση του νερού της λίμνης στην οποία καταλήγουν αστικά λύματα γειτονικού οικισμού χωρίς να υποστούν την παραμικρή επεξεργασία; (μονάδες 2)

Μονάδες 5

Β4. Ποιες ουσίες ή/και μικροοργανισμούς γνωρίζετε που μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές στο αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου;

Μονάδες 4

 

 

Θέμα Γ

Ένας ερευνητής επισκέπτεται ένα από τα νησιά Γκαλαπάγκος στο οποίο μελετάει προσεκτικά ένα πληθυσμό πουλιών, τους μικρούς σπίνους. Ανάμεσα στους σπίνους υπάρχουν άτομα με μακρύ και λεπτό ράμφος, ενώ τα υπόλοιπα άτομα έχουν κοντό και χοντρό ράμφος. Οι σπίνοι δεν έχουν άλλη πηγή τροφής παρά μόνον τα σκουλήκια που κρύβονται μέσα σε μικρές, βαθιές τρύπες στον κορμό των δέντρων. Ο ερευνητής καταγράφει τις παρατηρήσεις του. Επισκέπτεται ξανά το νησί μετά από 30 χρόνια και μελετά πάλι τον ίδιο πληθυσμό. Διαπιστώνει ότι οι σπίνοι με το μακρύ και λεπτό ράμφος αποτελούν πλέον το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού, ενώ οι σπίνοι με το κοντό και χοντρό ράμφος έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.

Γ1. Ποια από τις δύο ομάδες σπίνων θεωρείται πιο προσαρμοσμένη στο περιβάλλον ως προς τον τρόπο διατροφής; (μονάδες 2)

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8)

Μονάδες 10

Γ2. Ποια παραδείγματα δράσης της φυσικής επιλογής με προσαρμοστική σημασία γνωρίζετε

Μονάδες 6

Γ3. Στο ακόλουθο διάγραμμα η καμπύλη α αντιστοιχεί στον Homo sapiens neanderthalensis, ενώ η καμπύλη β στον Homo sapiens sapiens. Πώς εξηγείται η χρονική αλληλεπικάλυψη μεταξύ των δύο ανθρωπιδών;

Μονάδες 2

Γ4. Με ποιον τρόπο η γενετική απομόνωση συμβάλλει στην εξέλιξη των οργανισμών;

Μονάδες 5

 

Θέμα Δ

Στο ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζεται η αντίδραση του ανοσοβιολογικού συστήματος στην είσοδο τριών αντιγόνων: σε ένα μικρόβιο (αντιγόνο α), σε συστατικό τροφίμου (αντιγόνο β) και στην γύρη των λουλουδιών (αντιγόνο γ).

Γ1. Σε ποια περίπτωση η αντίδραση του ανοσοβιολογικού συστήματος είναι: α. πρωτογενής (μονάδες 2) και β. Σε ποιες δευτερογενής (μονάδες 2); Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (μονάδες 8 + 5)

Γ2. Ποιο από τα παραπάνω τρία αντιγόνα προκαλεί αλλεργία; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 6)

Μονάδες 25


Επιμέλεια Θεμάτων

Κέντρο Ιδιαιτέρων Μαθημάτων: Επιλογή

 

 

 

Pin It on Pinterest

Share This