Προτεινόμενα Βιολογία Γενικής Παιδείας

 

Θέμα Α Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την πρόταση (μονάδες 25)

A1. Τα κυανοβακτήρια είναι:

α) Παραγωγοί, β) Καταναλωτές, γ) Αποικοδομητές, δ) Ετερότροφοι οργανισμοί

Α2. Από το κουνέλι και τον λαγό προκύπτει στείρος απόγονος, οπότε συμπεραίνουμε:

α) Ότι η φυσική επιλογή δεν δρα πάντα ευεργετικά κατά την αναπαραγωγή, β) Ότι αυτό οφείλεται στις εμφανείς μορφολογικές διαφορές που παρατηρούνται στους γονικούς οργανισμούς, γ) Ότι η θεωρία του Δαρβίνου και του Λαμάρκ δεν εξηγεί όλες τις περιπτώσεις που μπορεί να παρατηρούμε στη φύση, δ) Ότι οι γονικοί οργανισμοί ανήκουν σε διαφορετικό είδος οργανισμού (μειξιολογικό κριτήριο)

A3. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης είναι:

α) 15°C,  β) 20°C,  γ) -20°C,  δ) 5°C

A4. Ο εθισμός ενός ατόμου σε μια ουσία φαίνεται, όταν αυτό τη στερείται, από:

α) την ανάγκη του να αυξάνει συνεχώς τη δόση της, β) την επιθετικότητα ή τη μελαγχολία που εκδηλώνει, γ) τους σωματικούς πόνους, τη ναυτία και άλλα οργανικά συμπτώματα, δ) όλα τα προηγούμενα

Α5. Οι ενδορφίνες:

α) περιλαμβάνονται στην ίδια ομάδα ουσιών με τη μορφίνη, β) παράγονται από τον οργανισμό, γ) έχουν αναλγητική δράση, δ) έχουν όλα τα προηγούμενα χαρακτηρι­στικά

 

Θέμα Β

Β1. Ποιες βλάβες μπορεί να προκαλέσει το οινόπνευμα στο ήπαρ; (μονάδες 6)

Β2. Ποια τάση υπάρχει στις σχέσεις μεταξύ βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων των οικοσυστημάτων; (μονάδες 7)

Β3. Πότε και πώς μπορεί να γίνει διάγνωση της μόλυνσης από τον HIV; (μονάδες 5)

Β4. Πώς προκαλούνται οι αλλεργίες; (μονάδες 7)

 

Θέμα Γ

Γ1. Οι εξελικτικοί Βιολόγοι ταξινομούν τον άνθρωπο και τον χιμπατζή στην ίδια οικογένεια οργανισμών. Ο βάτραχος και ο χιμπατζής ανήκουν στα χορδωτά, ενώ το κουνούπι όχι. Ο σκύλος και ο χιμπατζής ανήκουν στην ίδια κλάση οργανισμών. Ο λεμούριος είναι περισσότερο συγγενικός κατά μία ταξινομική βαθμίδα με τον άνθρωπο, παρά ο σκύλος. Οι παραπάνω πληροφορίες προκύπτουν, αναλογιζόμενοι, τους πιο πρόσφατους κοινούς προγόνους των εκάστοτε οργανισμών. α. Λαμβάνοντας υπόψιν τις πληροφορίες αυτές, να κατασκευάσετε στο τετράδιό σας ένα φυλογενετικό δέντρο που να καταδεικνύει την συγγένεια και την εξελικτική πορεία των οργανισμών. β. Στο φυλογενετικό δέντρο που φτιάξετε, να καταδείξετε με το γράμμα Α τον κοινό πρόγονο ανάμεσα στον σκύλο και τον χιμπατζή. γ. Ανάμεσα στον άνθρωπο και τον βάτραχο υπάρχει συγγένεια; Σχολιάστε. (Mονάδες 8+3+4)

Γ2. Σύμφωνα με μελέτες φαίνεται, πως σε ένα μεσογειακό οικοσύστημα, όλοι οι φυτικοί οργανισμοί έχουν προσαρμοστεί σταδιακά στην περιοδική εμφάνιση της φωτιάς, αναπτύσσοντας συγκεκριμένους μηχανισμούς αναγέννησης. Να καταγράψετε πώς θα εξηγούσε ο Λαμάρκ και ο Δαρβίνος το παραπάνω φαινόμενο της αναγέννησης των φυτικών οργανισμών.  (Μονάδες 10)

 

Θέμα Δ

Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις σύμφωνα με το διάγραμμα:
Δ1. Πώς ονομάζονται οι διαδικασίες 1, 2, 3, και 4; (μονάδες 4)

Δ2. Ποιοι οργανισμοί διεκπεραιώνουν τις διαδικασίες 3 και 4 αντίστοιχα; (μονάδες 2)

Δ3. Ποιοι είναι οι οργανισμοί Α, Β1, Β2, Γ, Δ, Ε, και Ζ; (μονάδες 7)

Δ4. Ποιοι είναι οι δυο περισσότερο οικολογικοί τρόποι εμπλουτισμού του εδάφους με άζωτο; (μονάδες 5)

Δ5. Με ποιο τρόπο παρεμβαίνει ο άνθρωπος στον κύκλο του αζώτου και ποιο είναι το αποτέλεσμα της παρέμβασης; (μονάδες 7)

 

 

Απαντήσεις

Θέμα Α: Α1-α, Α2-δ, Α3-α, Α4-δ, Α5

Θέμα Β: Β1 σελ. 63 (Το πεπτικό σύστημα επιβαρύνεται.. στα μη εξαρτημένα από το αλκόολ άτομα), Β2 σελ. 72 (Τα οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται από την τάση.. να εξασφαλιστεί τροφή από το οικοσύστημα), Β3 σελ 48 (διάγνωση της ασθένειας), Β4 σελ 41 (Η ενεργοποίηση του ανοσοβιολογικού συστήματος.. όπως είναι η ισταμίνη)

Θέμα Γ: Γ1 α, β (το φυλογενετικό δέντρο της εικόνας) γ. ναι υπάρχει. Ο άνθρωπος και ο βάτραχος ανήκουν στο ίδιο φύλο (χορδωτά) (εξηγούμε βάσει του φυλογενετικού δέντρου), Γ2.  σελ. 101-102 (τα μεσογειακό οικοσυστήματα μπορούν… όπως η βάσκηση) Απαντάμε στηριζόμενοι στις δύο θεωρίες (Λαμάρκ: Αρχικά κανένα φυτικό είδος δεν διέθετε μηχανισμούς αναγέννησης. Με τη συνεχή εμφάνιση πυρκαγιών, με τη βοήθεια μιας εσωτερικής δύναμης, άρχισαν να εμφανίζουν μηχανισμούς αναγέννησης. Σύμφωνα με την αρχή της χρήσης και της αχρησίας αυτό το (επίκτητο) χαρακτηριστικό αναπτυσσόταν όλο και περισσότερο και σύφωνα με την αρχή κληροδότησης των επίκτητων χαρακτηριστικών καθώς πέρναγε από γενιά σε γενιά και έγινε χαρακτηριστικό του είδους. Δαρβίνος: Αρχικά κάποια φυτικά είδη είχαν μηχανισμούς αναγέννησης και κάποια άλλα όχι. Αυτά που διέθεταν μηχανισμούς αναγέννησης ήταν καλύτερα προσαρμοσμένα στο περιβάλλον αφού μπορούσαν να αναγεννηθούν μετά από πυρκαγιά. Αυτά λοιπόν ευνοήθηκαν από τη φυσική επιλογή και μπορούσαν να αναπαραχθούν με μεγαλύτερη επιτυχία από τις υπόλοιπα. Κληροδότησαν αυτό το ευνοϊκό χαρακτηριστικό στους απογόνους τους και έγινε χαρακτηριστικό του είδους.)

Θέμα Δ: Δ1 1-ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση, 2-βιολογική αζωτοδέσμευση, 3-νιτροποίηση, 4-απονιτροποίηση, Δ2 3 από τα νιτροποιητικά βακτήρια και 4 από τα απονιτροποιητικά βακτήρια, Δ3 Α-αζωτοδεσμευτικά βακτήρια, Β1-ψυχανθή, Β2-φυτά, Γ-Καταναλωτές 1ης τάξης (φυτοφάγοι οργανισμοί), Δ-Καταναλωτές 2ης τάξης (σαρκοφάγοι που τρώνε φυτοφάγους), Ε-Καταναλωτές 3ης τάξης (σαρκοφάγοι που τρώνε σαρκοφάγους), Ζ-αποκοδομητες. Δ4 σελ. 88 (οι δύο πιο οικολογικοί…. και να μην εξασθενεί), Δ5 σελ. 87-88 (ο άνθρωποις επηρεάζει… αστικών λυμάτων)

 


ΞΑΝΘΙΠΠΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΔΑΚΗ, ΒΙΟΛΟΓΟΣ

 

 

Pin It on Pinterest

Share This